Żuławska kolej dojazdowa

Istniały dwa zasadnicze powody powstania kolei wąskotorowej na Żuławach. Pierwszym z nich była potrzeba transportu żywności z regionu o wybitnie rolniczym. Drugim techniczna niemożność poprowadzenia tutaj linii kolei normalnotorowej z uwagi na stale podmokły teren. Pierwsza tutejsza kolej wąskotorowa powstała w roku 1891roku, posiadała trakcję konną i liczyła zaledwie 4,5km. Łączyła Nowy Staw z Kościeleczkami, a powstała na wyłącznie potrzeby cukrowni w Nowym Stawie, dokąd z pobliskich gospodarstw dowożono buraki. Sześć lat później w 1897r. doszło do układu między cukrownią a grupą niemieckich przedsiębiorstw. 
Efektem umowy 16 listopada 1898r. do użytku oddana została sieć kolei o łącznej długości 55,5km, o trwałej nawierzchni dostosowanej do trakcji mechanicznej i dopuszczalnym obciążeniu osi 8 ton. Ten pierwszy odcinek kolejki połączył Lipinkę Gdańską, Nowy Staw wraz z istniejącą linią do Kościeliczek, Lichnowy wraz z odgałęzieniem do Ostaszewa oraz Lisewo i Miłoradz. Wąskotorówka wywoziła stąd przede wszystkim płody rolne, natomiast przywoziła na Żuławy materiały budowlane, węgiel i nawozy sztuczne. Dobre wyniki ekonomiczne spowodowały zawiązanie się spółki kolejowej Westpreussische Kleinbahnen - Aktiengesellschaft z siedzibą w Berlinie, która jeszcze w 1899 roku otworzyła sieć publicznej kolei wąskotorowej. Powstała linia
łącząca Malbork ze Stalewem przez Królewo, Stare Pole i Fiszewo. W 1890 roku oddano do użytku linię od Malborka przez Kałdowo do Lipinki Gdańskiej oraz z Kałdowa do Miłoradza. A w roku 1901roku połączono Nowy Dwór Gdański z Ostaszewem. Rozbudowa wąskotorowej kolei na Żuławach trwała aż do 1944 roku. Jak w wielu przypadkach wszystko zmieniło się wraz ze zmianą mieszkańców tych ziem. Ostateczne zamknięcie żuławskiej wąskotorówki miało miejsce w 1996 roku. Jednak w roku 2003 dzięki staraniom Pomorskiego Towarzystwa Miłośników Kolei Żelaznych, żuławska wąskotorówka ożyła. Rozpoczęły się regularne przewozy pasażerskie, które prowadzone były na trasie Nowy Dwór Gdański - Stegna Gdańska - Prawy Brzeg Wisły - Sztutowo. Dzisiaj Żuławska Kolej Dojazdowa, to kolej wąskotorowa łącząca takie miejscowości, jak Mikoszewo, Jantar, Stegna, Sztutowo i Nowy Dwór Gdański. Jest to jedna z najstarszych i najpiękniejszych kolei wąskotorowych w Polsce. Z okien wagonów można podziwiać wspaniałe krajobrazy Żuław, a Morze Bałtyckie i wiele innych atrakcji są na wyciągnięcie ręki.
Źródło : Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego – Kampania Promocyjna Żuław

Strona poświęcona Żuławskiej Kolejce Dojazdowej dostępna jest pod linkiem >> https://kolejzulawska.pl/